Речення
|
Переклад
|
Roma et Genua sunt in
Italia.
|
Рим и Генуя
находятся в Италии.
|
Diana dea silvarum,
praeterea dea Lunae est.
|
Дина – богиня
лесов, а так же богиня луны.
|
In terra et in aqua est
vita.
|
На земле и в воде
есть жизнь
|
Aurora Musis amica est.
|
Аврора Музам
подруга
|
Incolae Italiae sunt nautae
et agricolae.
|
Жители Италии -
моряки и земледельцы
|
Ibi victoria, ubi
concordia.
|
Там победа, где
согласие
|
Via trita est via truta.
|
Протоптанная дорога
– безопасная дорога.
|
DE ITALIA
Italia
est terra Europae et patria linguae Latinae. Lingua Latina est lingua Antigua.
Roma est in Italia. Lingua Latina est lingua poetarum Romae antiguae. Multis
pugnis et multis victoriis Roma clara est.
Про Італію
Італія – земля Європи та
батьківщина латинської мови. Латинська мова – стародавня мова. Рим знаходиться
в Італії. Латинська мова це мова поетів стародавнього Риму. Рим відомий
багатьма битвами та багатьма перемогами.
Тема 3. Іменники та прикметники II відміни. Займенники. Imperativus
praesentis activi.
Письмово провідміняйте словосполучення:
1
|
Amicus
meus
|
2
|
Magister
unus
|
3
|
Fatum
malum
|
4
|
Initium
bonum
|
1.
Amicus meus – мій друг
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Amicus meus
|
Amici mei
|
Gen.
|
Amici mei
|
Amicorum meorum
|
Dat.
|
Amico meo
|
Amicis meis
|
Acc.
|
Amicum meum
|
Amicos meos
|
Abl.
|
Amico meo
|
Voc.
|
Amice mee
|
Amici mei
|
2.
Magister unus – той же самий вчитель
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Magister unus
|
Magistri uni
|
Gen.
|
Magistri unius
|
Magistrorum unorum
|
Dat.
|
Magistro uni
|
Magistris unis
|
Acc.
|
Magistrum unum
|
Magistros unos
|
Abl.
|
Magistro uno
|
Magistris unis
|
Voc.
|
Magister une
|
Magistri uni
|
3.
Fatum malum – зла доля.
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Fatum malum
|
Fata mala
|
Gen.
|
Fati mali
|
Fatorum malorum
|
Dat.
|
Fato malo
|
Fatis malis
|
Acc.
|
Fatum malum
|
Fata mala
|
Abl.
|
Fato malo
|
Fatis malis
|
Voc.
|
Fatum malum
|
Fata mala
|
4.
Initium bonum – гарний початок
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Initium bonum
|
Initia bona
|
Gen.
|
Initii boni
|
Initiorum bonorum
|
Dat.
|
Initio bono
|
Initiis bonis
|
Acc.
|
Initium bonum
|
Initia bona
|
Abl.
|
Initio bono
|
Initiis bonis
|
Voc.
|
Initium bonum
|
Initia bona
|
VARIA
1.Aliena
vitia in oculis habemus, a tergo nostra sunt.
3.Arbitramentum
aequum tribuit cuique suum.
5.Bonis
nocet, qui malis parcet.
7.Commodum
ex iniuria sua non habere debet.
9.Contra
factum non est argumentum.
11.Dat
veniam corvis, vexat censura columbas.
13.Et
tu, Brute, contra me!
17.Fide,
sed cui – vide.
19.
Honeste vivere, alteri non laedere, cuum cuique tribuere.
21.
Iustitia est fundamentum regnorum.
Речення
|
Переклад
|
Aliena vitia in oculis
habemus, a tergo nostra sunt.
|
Чужі недоліки на
виду, а свої позаду.
|
Arbitramentum aequum
tribuit cuique suum.
|
Справедливий суддя
воздав кожному своє
|
Bonis nocet, qui malis
parcet.
|
Гарним шкодить той,
хто поганих жаліє
|
Commodum ex iniuria sua non
habere debet.
|
Лише тільки на себе
обіди не маєш?
|
Contra factum non est
argumentum.
|
Проти факту немає
показників
|
Dat veniam corvis, vexat
censura columbas.
|
Цензор дає
поблажливість воронам, а мучить голубів
|
Et tu, Brute, contra me!
|
І ти Брут, проти
мене.
|
Factum unius alteri nocere
non debet.
|
Вчинок одного не
повинен нашкодити другому.
|
Fide, sed cui – vide.
|
Довіряй, але дивись
кому.
|
Honeste vivere, alteri non
laedere, cuum cuique tribuere.
|
Гідно жити, іншим
не шкодити, кожному своє розподілити.
|
Iustitia est fundamentum
regnorum.
|
Правосуддя – основа
держав.
|
Тема 5. Imperfectum
indicativi activi et passivi. Futurum I indicativi activi et passivi. Іменники і прикметники 3-ї відміни.
Письмово провідміняйте словосполучення:
1
|
Alma
mater
|
Мати-годувальниця
|
2
|
Bonus
iudex
|
Хороший суддя
|
3
|
Communis
opinio
|
Спільна думка
|
4
|
Communis
scriptura
|
Спільний документ, угода
|
1.
Alma mater
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Alma mater
|
Almae matres
|
Gen.
|
Almae matris
|
Almarum matrum
|
Dat.
|
Almae matri
|
Almis matribus
|
Acc.
|
Almam matrem
|
Almas matres
|
Abl.
|
Alma matre
|
Almis matribus
|
Voc.
|
Alma mater
|
Almae matres
|
2.
Bonus iudex
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Bonus iudex
|
Boni inices
|
Gen.
|
Boni iudicis
|
Dat.
|
Bono iudici
|
Bonis iudicebus
|
Acc.
|
Bonum iudicem
|
Bonos iudices
|
Abl.
|
Bono iudice
|
Bonis iudicibus
|
Voc.
|
Bonus iudex
|
Boni iudices
|
3.
Communis opinio
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Communis opinio
|
Communes opinions
|
Gen.
|
Communis opinionis
|
Communium opinionum
|
Dat.
|
Communi opinioni
|
Communibus opiniobus
|
Acc.
|
Communem opinionem
|
Communes opinions
|
Abl.
|
Communi opinione
|
Communebus opinionebus
|
Voc.
|
Communis opinio
|
Communes opiniones
|
4.
Communis scriptura
|
Sing
|
Plur
|
Nom.
|
Communis scriptura
|
Communes scripturae
|
Gen.
|
Communis scripturae
|
Communium scripturarum
|
Dat.
|
Communi scripturae
|
Communibus scriptures
|
Acc.
|
Communem scripturam
|
Communes scripturas
|
Abl.
|
Communi scriptura
|
Communibus scriptures
|
Voc.
|
Communis scriptura
|
Communes scripturae
|
VARIA
1.A bove maiori discit arare
minor.
3.Amicus Plato, sed magis
amica veritas.
5.Aspera et dura vita tua
erit, amice, nisi semper laborabis.
7.Cito pede labitur aetas.
9.Cogitationis poenam nemo
patitur.
11.Confessus pro iudicato
habetur.
13.Consuetudo est altera
natura.
15.Curantes iura iuvant.
17.Debitor creditoris est
debitor creditori creditoris.
19.Errare humanum est; stultum est in errore perseverare.
21.Fortes fortuna adiuvat.
A bove maiori discit arare
minor.
|
У старшого бика молодший вчиться пахати.
|
Amicus Plato, sed magis amica
veritas.
|
Платон – друг, але істина дорожча.
|
Тяжким та суворим життя твоє буде друже, якщо не завжди працювати ти
будеш.
|
Cito pede labitur aetas.
|
Час життя швидко проходе.
|
Cogitationis poenam nemo
patitur.
|
Ніхто не наказується за мисль.
|
Confessus pro iudicato habetur.
|
Признавший себе переможеним за рішенням суду.
|
Consuetudo est altera natura.
|
Звичка – друга натура.
|
Curantes iura iuvant.
|
Куранти допомагають суду.
|
Debitor creditoris est debitor
creditori creditoris.
|
Боржник кредитора є боржник кредитору кредитора.
|
Errare humanum est; stultum est in errore perseverare.
|
Людині властиво помилятися – глупцю перебувати в омані
|
Fortes fortuna adiuvat.
|
Доля допомагає сильним.
|
Список використаної літератури:
1.
Жулан С.Т., Куварова Е.К. Латинский язык для
студентов-юристов: Учеб. Пособие. – 2-е изд., перераб. И доп. – К.: МАУП, 2000.
– 264 с.: ил. – Библиогр.: с. 259.
2.
Скорина Л.П., Чуракова
Л.П. Латинська мова для
студентів-юристів. – К., 1995. – 255 с.
3.
Литвинов В.
Латинсько-український словник. – К., 1998. – 712 с.
4.
Дворецкий И.Х. Латинско-русский словарь. – М., 1976. – 1096
с.
5.
Ставнюк В.В. Юридична
латина. Основи граматики; вибрані
юридичні терміни, формули; сентенції. – К., 1997. – 152 с.
6.
Скорина Л.П., Чуракова
Л.П. Латинська мова для студентів-юристів. – К. 1995. 255с.